Hofcultuur (Wimmie Hofstra) is verantwoordelijk geweest voor het in kaart brengen van de collectie van het Buitenmuseum. Alvorens de collectie geïnventariseerd kon worden werd een collectieplan voor het museum geschreven (zie herziene versie februari 2020).
Managementsamenvatting
Det collectieplan beschrijft het collectiebeleid voor de periode 2019-2023. Het biedt daarmee een kader voor het maken van keuzes voor projecten, de inrichting, verzamelbeleid en programmering. Zo zal de directe invloed van het collectieplan de halfjaarlijkse tentoonstellingen en de te organiseren activiteiten beïnvloeden.
Met het plan kunnen prioriteiten voor Het Buitenmuseum gedefinieerd worden. De collectie is sterk gebonden aan de locaties en concentreert zicht rond vier thema’s:
a. Schilderrijk Den Haag, panden van de kunstenaars o.a. Jan van Goyen, Jan Steen en Paulus Potter;
b. Koninklijk Den Haag en het Den Haag als residentie van de
familie van Oranje-Nassau;
c. (Wel)varend Den Haag, geconcentreerd rond de grachten, de panden van de rederijen in het havenkwartier en de schilderijen die de waterstromen, havens, boten en schepen tot onderwerp hebben;
d. Uitgeverij Voorhoeve, boekencollectie Fundatie Voorhoeve in langdurig bruikleen.
De locaties vormen de kennisbron voor verhalen over de thema’s. De locaties maken ons verleden tastbaar en zorgen voor een beter begrip van het heden, verleden en toekomst. Kernwoord bij ons collectiebeleid is contextualisering. De opslag van herinneringen in het menselijk brein is locatiegebonden. Toegankelijkheid en zichtbaarheid van deze locatiegebonden verhalen staan bij het collectiebeleid van Het Buitenmuseum centraal.
Het museum wil de collectie op een relevante en bij deze tijd passende manier betekenis geven en digitaal, in het museum en buiten (aan de gevels), presenteren met behulp van haar deskundige en betrokken vrijwilligers en medewerkers.
Ontsluiting gebeurt ook door diverse activiteiten van het Buitenmuseum, zoals rondleidingen, wandelingen en events.
Alle informatie zal intern beheerd worden (Dropbox) en bepaalde voorwerpen en informatie die ook voor het publiek interessant en museumwaardig zijn, zullen digitaal ontsloten worden (Adlib en website)…..
De in het plan geformuleerde ambities hopen we te realiseren mits de capaciteit en begroting het toelaten in het tijdsbestek van het meerjarig beleidsplan en collectieplan (2019-2023).
Collectiemanagementsystemen
Na inventarisatie in Excel, Word en met Adlib (het collectiemanagementsysteem voor musea) zijn vrijwilligers op cursus gegaan bij het Erfgoedhuis Zuid-Holland in Delft en bij Axiell in Maarssen. Adlib werd al snel als applicatie niet meer ondersteund. Een nieuw museumcollectiemanagementsysteem werd geïntroduceerd: Axiell Collections. Deze nieuwe, web-based software is zeer gebruiksvriendelijk en heeft een moderne gebruikersinterface die toegankelijk is via internet. Door ons beperkte budget is in deze fase van de bouw van ons museum desalniettemin afgezien van de ingebruikneming van het programma. Nieuwe mogelijkheden werden onderzocht om de objecten in de collectie te delen met de buitenwereld. Een oplossing werd gevonden in het maken van een WordPress website en een selectie van de objecten te delen met Collectie Nederland.
Collectie.info
Hofcultuur (Wimmie Hofstra) heeft de website gemaakt en twee collectieprojecten hierop gedeeld (2019-2022 objecten, hoofdpersonen en 2021-2022 boekenlijst bibliotheek Van Balckeneynde Huis). De home-page beschrijft de inhoud van de website:
Wereldberoemde kunstenaars, monumenten aan een unieke Hollandse gracht en tal van objecten in de binnen- en buitenlocaties geven een goed beeld van wat het Buitenmuseum, Schilderrijk Den Haag te bieden heeft en hoeveel internationaal vermaarde kunst in het verleden hier is geproduceerd.
Kernwoord bij ons collectiebeleid is contextualisering. De opslag van herinneringen in het menselijk brein is locatiegebonden. Bezoek aan een locatie waar iets gebeurd is, waar iemand woonde, waar iemand werkte, zijn gedachten aan het papier toevertrouwde, schilderde of tekende, beklijft meer dan een regulier museumbezoek. Toegankelijkheid en zichtbaarheid van deze locatiegebonden verhalen staan bij het collectiebeleid van het Buitenmuseum centraal.
Deze website geeft een kijkje de collectie van het Buitenmuseum. Door op de onderstaande afbeeldingen te klikken kan verschillende onderwerpen bekijken die wij hebben uitgewerkt; van de fysieke objecten in de binnenlocaties en de kunstwerken die hier zijn gemaakt tot de objecten en monumenten van de buitenlocaties. Bovendien wordt er een koppeling gemaakt met immaterieel erfgoed.
Collectie Nederland
Het delen van alle objecten van deze website met de Collectie Nederland was daarna eenvoudig te doen. Dankzij goede medewerkers van de Collectie Nederland stonden 477 items van het Buitenmuseum binnen zeer korte tijd op de site.
Canon van Nederland
Het Buitenmuseum, Schilderrijk Den Haag is een verhalenmuseum. Het goud van het museum bestaat niet zozeer uit de objecten, maar uit de hoofdpersonen die hier woonachtig waren. Het zijn stuk voor stuk beroemdheden. Vandaar dat niet enkel de objecten beschreven zijn, maar ook de bewoners van dit culturele broednest. Er is niet voor niets gekozen voor de slogan Thuis bij… voor communicatie uitingen. De informatie werd niet alleen gedeeld op de collectiewebsite (collectie.info), maar ook met dank aan het Erfgoedhuis Zuid-Holland en de Provincie Zuid-Holland op de site van de Canon van Nederland.
Een van de stakeholders van het Buitenmuseum is de Vincent van Gogh Experience Den Haag. Vincent van Gogh heeft niet op deze locatie in het Oude Centrum gewoond en is dus buiten beschouwing gelaten in het overzicht van de bewoners. Wel is een koppeling gemaakt met informatie over Vincent van Gogh in Nederland in de Canon van Nederland.
Het Haagse oeuvre
Immaterieel erfgoed
Naast objecten gaat het ook om Immaterieel erfgoed: tradities, gebruiken, kennis en vaardigheden die door generaties heen zijn doorgegeven en die deel uitmaken van de culturele identiteit van gemeenschappen, groepen of individuen. Denk bijvoorbeeld aan eten, feesten, ambachten en mondelinge verhalen of muziek en taal. We hebben ons beperkt tot 4 items die we een objectnummer hebben gegeven. Twee handelen over taal (spreekwoorden en gezegden en taal in het werk van Jan Steen, het leesplankje met Teun van de Stier van Potter), een gaat over Oud Hollandse spelen (te zien op de tegels in de keuken van het Van Balckeneynde Huis) en een gaat over muziek. Er is een replica-virginaal wat gebruikt wordt voor concerten.